Er hangt een briefje ‘gesloten’ op de deur van het Academiegebouw. Omdat fysieke bijeenkomsten door de coronamaatregelen niet mogelijk zijn, reizen naar Utrecht lastig is, heeft de Universiteit Utrecht  alle promoties in het Academiegebouw uitgesteld. Nu is er een alternatief: de mogelijkheid om online te promoveren. Afgelopen donderdag was een promovendus uit het UMC Utrecht aan de beurt.

Arts-onderzoeker Jonathan Lans verdedigde vanuit de VS zijn proefschrift. “Ik begin in juni met mijn opleiding orthopedie in Boston en heb daardoor weinig flexibiliteit. Uitstel was voor mij geen optie.”

Minder feestelijk

“Mijn promotiedatum in het Academiegebouw stond al lange tijd vast. Door de huidige situatie biedt de Universiteit Utrecht promovendi de keuze: uitstel of online promoveren. We hebben besproken wat in deze situatie het beste was. Sommige promovendi stellen het uit, maar voor mij was dat sowieso niet gelukt, want daar gaat een jaar overheen. Heel mooi dat ik op afstand kon promoveren. Toch voelt het minder feestelijk vanwege de lockdown. Mijn vrouw en ik zitten al vier weken thuis in Boston, de afdeling waar ik werk als onderzoeker heeft besloten dat alle werkzaamheden vanuit huis moeten plaatsvinden.”, vertelt Jonathan, die in Utrecht geneeskunde studeerde, in Duitsland vooropleiding chirurgie deed, voordat hij als arts-onderzoeker naar Boston vertrok. Daar deed hij in het Massachusetts General Hospital vier jaar promotieonderzoek naar het optimaliseren van orthopedisch-oncologische uitkomsten van tumoren in de arm en hand.

Online senaatszaal

Voor online promoties gebruikt de UU StarLeaf, een online meetingprogramma in de Cloud, waarmee een online senaatszaal gecreëerd kan worden en een commissiekamer voor het besloten beraad van de commissieleden. “Tot mijn verbazing functioneerde de livestream ontzettend goed. Niemand hoefde iets te downloaden, het werkte gewoon via een link.” Zo promoveerde Jonathan op de oorspronkelijke dag en tijd, die iedereen al in zijn agenda had staan. “Al mijn familie en vrienden waren erbij, de professoren elk vanuit huis, sommige zelfs in toga, de pedel officieel in toga met staf. Mijn zweetkamertje was de woonkamer op de zeventiende verdieping van onze flat in Boston, de zon scheen naar binnen, ik had een pak aan.”

“Met je paranimfen wacht je dan in de online senaatszaal, totdat de leden van de promotiecommissie binnen komen. Plechtig, alsof het live is. De voorzitter opent de bijeenkomst, dan de oratie, dan discussie. Degene die het woord voert, komt in beeld. Soms kon ik een vraag niet verstaan of de microfoon stond uit, dus moest een en ander herhaald worden. Maar dat hoort er gewoon bij. Het voelde heel officieel. Achteraf hoorde ik, dat iedereen het goed kon volgen. Tot aan het einde, ‘hora est’.”

Feestje via Zoom

Zo was de promotie in feite nog toegankelijker dan anders, vanuit hele wereld kon iedereen het volgen. Extra reistijd had niemand. Via livestream behaalde Jonathan officieel zijn doctorstitel. Alleen geen feest. “Erg jammer, het Academiegebouw is natuurlijk fantastisch, je kunt het niet twee keer doen. Ik zie mijn familie en vrienden bijna nooit, het promotiefeest was de perfecte gelegenheid geweest om iedereen weer te zien. De online Zoom-borrel na afloop was trouwens wel grappig, maar ook ongemakkelijk voor sommigen.”

Je eigen pad volgen

Het onderzoekswerk voor zijn promotie was sinds vorig jaar al klaar. Inmiddels heeft Jonathan ook het Amerikaans artsexamen gedaan. Op 15 juni begint hij als arts in opleiding van het Harvard Combined Orthopaedic Residency Program in Boston. “Wat ik in mijn promotieonderzoek geleerd heb, kan ik hopelijk gebruiken in de kliniek. Ik wil ook betrokken blijven bij mijn onderzoeksgroep, al wordt dat minder intensief. En ik blijf nieuwe vragen stellen om het mooie vakgebied van de orthopedie te kunnen blijven innoveren.” En heeft hij nog een tip voor promovendi? “Ik kan iedereen van harte aanraden: ‘stay on your path’, of op z’n Hollands: doe wat je leuk vindt. Hoe die weg loopt, kun je niet voorspellen. Maar ook al wordt alles anders, alles is toch ook weer heel normaal.”